آماده سازی موادقابل بازیافتی که موادی مانند آهن، پلاستیک، شیشه، کاغذ، مقوا و بعضی از مواد زباله شده که بازیافت شوند و تبدیل به کمپوست شده و انع ضایع شدن منابع و سرمایه های ملی می شود و همچنین گازهای گلخانه ای نیز با این کار کاهش پیدا می کند. 

 

مزایا و نکات آهن قراضه ها

 

همانطور که به نظر می رسد ، ضایعات آهن و فولاد چندان اهمیتی ندارد اما جالب است بدانید که برخلاف نظر اکثر مردم ، آنها از به صرفه ترین و درآمدزاترین فلزات محسوب می شوند . حتی می توان گفت که از مزیت های آهن ، قابل بازیافت بودن ضایعات آن است و می توان این عمل بازیافت را چندین مرتبه تکرار کرد. تقریبا چیزی حدود 95 درصد فلزات تولیدی در دنیا از جنس آهن است و از معروف ترین آلیاژهای این عنصر فولاد است. به عبارتی آهن فلزی برگشت پذیر بوده و می توان محصولات آهنی را پس از مصرف ، دوباره به حالت قراضه ذوب کرد.

آماده سازی موادقابل بازیافتی که موادی مانند آهن، پلاستیک، شیشه، کاغذ، مقوا و بعضی از مواد زباله شده که بازیافت شوند و تبدیل به کمپوست شده و مانع ضایع شدن منابع و سرمایه های ملی می شود و همچنین گازهای گلخانه ای نیز با این کار کاهش پیدا می کند.

 

 

آهن قراضه

 

آهن قراضه ، اضافه های به درد نخور و قابل بازیافت محصولاتی است که در صنایع ساختمانی ، کارخانه ها ، خودروسازی ، ساختمان سازی و... وجود دارد.

به بیان دیگر به ضایعات فولادی و چدنی کم  کربن یا تولیدات معیوب و غیرقابل مصرف ، آهن قراضه می گویند که قابل بازیافت می باشند . امروزه آهن قراضه از اصلی ترین منابع تامین فلزات به شمار می روند.

 

 

انواع آهن قراضه

 

آهن قراضه ها در ابعاد مختلف دسته بندی می شوند. این دسته بندی با توجه به پارامترهای مختلفی از جمله تنوع بالای محصولات فولادی انجام میگیرد. همچنین جهت آگاهی از تاثیرات آهن قراضه در صنعت ، لازم است که با انواع آهن قراضه، درجه بندی و سطح کیفیت آنها آشنا باشیم.

در حالت کلی فلزات دو نوع هستند ؛ فلزاتی که در ترکیب اصلی آنها آهن به کار رفته و فلزاتی که در ترکیب اصلی آنها آهن استفاده نشده است.

دسته اول مانند : لوازم خانگی ، بدنه ماشین آلات ، مصالح و اسکلت ساختمان ، دروپنجره و...

دسته دوم مانند : آلومینیوم ، مس ، روی ، سرب و... . کاربرد این دسته در فویل ها ، دروپنجره های آلومینیومی و قوطی های کنسرو قابل مشاهده می باشد که از نظر تعدادی بسیار کمتر از دسته اول یعنی فلزات آهنی هستند. در نتیجه به دلیل حجم زیاد فلزات آهنی ، کاربرد بیشتری از آنها را در صنعت می بینیم .

 

طبقه بندی اول

این طبقه برحسب استاندارد دسته بندی شده که این استانداردها از قبل توسط موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در سال 1370 شامل 8 دسته شد :

 

1- قراضه آزاد : شامل انواع قراضه نو ، کهنه و مخلوط می شود که بعد از جمع آوری و آماده سازی بدون بسته بندی وجود دارد.

2- قراضه نو یا برگشتی : در مرحله تولید فولاد خام یا محصول نهایی در واحدهای صنعتی ایجاد می شوند که اصولا زنگ زدگی ندارند ، مانند شمشه ، خرسک و...

3- قراضه کهنه : در مرحله های متفاوت مصرف محصولات فولادی ایجاد می شود.

4- قراضه مخلوط : تشکیل شده از انواع قراضه است.

5- قراضه بسته : به علت حمل و نقل آسان یا افزایش وزن مخصوص ظاهری بسته بندی می شوند.

6- قراضه ی سبک بار : از نظر وزن مخصوص ظاهری بین 8/0 تا ده تن بر متر مکعب است.

7- قراضه ی متوسط بار: از نظر وزن مخصوص ظاهری بین 1 تا 8 تن بر متر مکعب است.

8- قراضه ی سنگین بار: از نظر وزن مخصوص ظاهری بین 1 تن بر متر مکعب یا بیشتر است.

 

 

 

 

 

 


 

 

 

 

طبقه بندی دوم

این طبقه بندی بر اساس درجه تغییری یا کیفیت شیمیایی به 3 درجه تقسیم می شوند:

درجه ی اول (97 درصد حداقل میزان آهن)

درجه ی دوم (94 درصد حداقل میزان آهن)    

درجه ی سوم (92 درصد حداقل میزان آهن)

و درجه های دیگر مانند سوپر ویژه، ویژه، درجه 4 و ضایعات ممنوعه از جمله آنهاست .

 

طبقه بندی سوم

بر حسب تقسیم بندی دیگری ، انواع آهن قراضه به صورت زیر دسته بندی می شود.

سوپر ویژه : آهن آلات ساختمانی ، ورق های روغنی زنگ زده ، شاسی خودروهای سنگین

ویژه : سر تیرآهن ، تکه نبشی ، کناره های ورق های ضخیم

درجه یک : قوطی و پروفیل زنگ نزده ، انواع چرخ دنده ، ریل قطار

درجه دو : میلگرد کلاف شده ، ضایعات در و پنجره ، دوچرخه و موتور

درجه سه : شلنگ های سوخته و ورق های گالوانیزه

درجه ی چهار : انواع پلیسه ی زنگ زده ، ضایعات آهن آلیاژی ، ضایعات آهن گالوانیزه ، ضایعات آهن روغنی

 

طبقه بندی چهارم

این طبقه بندی معمولا در کارخانجات مصرف کننده داخلی رایج است و عبارتند از:

ویژه ، سنگین 1، سنگین 2 ، متوسط 1، متوسط 2 ، سبک 1، سبک 2 ، سبک 3 ، پرسی بدنه ، پرسی مخلوط ، سفاله یا تراشه حاصل از تراش کاری ها به صورت فله و بلوکه یا پرس شده ، گالوانیزه (پرسی باز) ته پاتیل ، پرسی روغنی درجه 1 و پرسی روغنی درجه 2

 

طبقه بندی پنجم

برخی منابع دیگر، انواع مرسوم آهن قراضه در بازار را شامل قیچی سنگین ، قیچی متوسط سبک بار ، روغنی و پرسی ذکر کرده اند.

 

 

کاربرد آهن قراضه و منابع تامین آن

 

از مهم ترین کاربرد آهن قراضه می توان به قابل بازیافت بودن آن ، استفاده دوباره در تولید آهن و فولاد ، کاهش قیمت آهن و کمک به محیط زیست اشاره کرد. همچنین موارد زیر از دیگر کاربرد های آهن قراضه به شمار می رود.

مصارف خانگی مانند میز ، نیمکت ، دستگیره درها ، لامپ ها ، کلیدها و وسایل دکوری

بسته بندی شامل تولید کنسروهای غذایی مثل کنسرو رب گوجه فرنگی ، غذاهای آماده تن ماهی و قوطی های نوشابه

صنایع تولید کشتی ، انواع کانتینر و کانکس ، انواع خودرو ، هواپیماها ، لوازم الکترونیکی ، لوله های فلزی ، پیچ و مهره ، پل سازی و راه سازی ، سم زدایی فاضلاب صنعتی به کمک نانو ذرات آهن

نکته ی قابل ذکر دیگر این است که بازیافت و استفاده دوباره از قراضه های آهنی به روش هایی از جمله شارژ آن در کوره های EAF و BOF برای تبدیل به شمش و دیگر محصولات انجام می گیرد.

 

 

منابع تامین آهن قراضه

 

منابع تامین آهن قراضه را می توان به صورت زیر تعریف کرد:

 

  1. منابع خانگی
  2. منابع عمومی
  3. منابع صنعتی

 

تامین آهن قراضه از ضایعات اماکن عمومی ، حمل دور ریز فلزی حاصل از لوازم خانگی و بسته بندی مواد غذایی ، ضایعات صنایع تولیدی ، ضایعات حاصل از تولید فولاد سازی ها ، خودرو سازی ها ، محصولات فولادی و برگشتی ، کشتی سازی ها ، ماشین سازی ها ، راه آهن ، صنایع نفت و پتروشیمی ، دکل های انتقال نیرو ، آهنگری و ریخته گری ، آهن آلات به جا مانده از خرابی سیل و زلزله ، تخریب خانه های کلنگی ، دمونتاژ کشتی ها و واگن قطارها و بازسازی خطوط ریل راه آهن و ماشین آلات راه سازی و انواع خودروهای از رده خارج و بازسازی خطوط تولید انجام می شود.

 

 

وضعیت آهن قراضه در بازار ایران

 

طبق گزارشات و آمار غیر رسمی از منابع مختلف ، تقریبا حدود 30 هزار نفر در بازار آهن قراضه فعالیت دارند. اما به علت کمبود دانش بسیاری از جمع آوری کنندگان آهن قراضه و استفاده از روش های سنتی بازیافت فلزات ، تامین آهن قراضه بسته به نیاز بازار داخلی صورت نگرفته و بین میزان تولید و نیاز بازار فاصله ی زیادی افتاده است.

در ایران نیز میزان تولید آهن قراضه از 5/1 تا 5/2 میلیون تن در سال در حال تغییر بوده و طبق چشم انداز 1404، نیاز کشور حدود 6 میلیون تن بوده اما بر اساس نیاز کنونی کارخانجات حدود 5 میلیون تن در سال است . اما قیمت آهن قراضه در بازار فصلی ، متناسب با درجه خلوص و نوع آن متفاوت است، تعیین نحوه ی درجه بندی انواع ضایعات آهن ، به وسیله ی کارخانجات فولاد در شهرهای مختلف ، در قیمت آن تاثیر گذار است.

 

بیشترین حجم تولید در بین فلزات ، فولاد است که قیمت ارزان تری نسبت به سایر فلزات را دارا می باشد. در صنایعی مثل سازه ها ، ساختمان ها ، ماشین آلات، تجهیزات، دستگاه ها و خودرو سازی به کار برده می شود پس بیشترین مواد بازیافتی در این صنعت به کار برده می شود.

 


قراضه های داخلی


فولاد مذاب از کوره به صورت شمش ، تختال و شمشال ریخته می شوند؛ ریخته گری شمش با نورد اولیه دنبال شده و اندازه های بالایی از قراضه به شکل پیوسته به صورت برش هایی انتهایی و زائده ها ساخته می شود. این قراضه ها با توجه به نوع آلیاژ آن جداسازی می شوند و این نوع قراضه ها از خط تولید خارج نشده زیرا اکثر واحدهای نورد فولاد ظرفیت فولاد سازی خام را دارا هستند. قراضه هایی که در این نوع روش تولید می شوندطبق محاسبات انجام شده در آمارگیری تولید این نوع محصول قرار نمی گیرند.

 


قراضه های خارجی


به قراضه هایی که حاصل فرآوری از بدنه ی خودروها ، مفتول ها و... می باشند ؛ اکثریت در طی فرآیند نورد گرم به دست می آید قراضه های خارجی می گویند. در این فرآیند زائده های صفحات، و مفتول ها و محصولات معیوب که آلیاژ مشخصی داشته و فاقد آلودگی باشند مورد استفاده قرار می گیرد و این نوع قراضه ها کیفیت اولیه ی مطلوبی دارند و ترکیبات شیمیایی آن ها معلوم می باشد.
اما دیگر قراضه هایی که محصول براده ها و و تراشه های موجود در ماشین کاری استفاده می شوند به دلیل نامعلوم بودن ترکیب های آلیاژی مخلوط بودن به روغن، رنگ از کیفیت مطلوبی برخوردار نیستند. قراضه هایی از قبیل: قراضه های خودرو، وسایل خانگی، یخچال، فریزر، اجزای ساختمانی و پل ها و... از قراضه هایی هستند که قدیمی یا فرسوده محسوب شده و عمر کارکرد آن پایین است.

 

نوشتن دیدگاه