نام دیگر بریکت خشته و خوش سوز است که معمولا به مواد سوختنی قالب گیری شده و فشرده گفته می شود. همچنین قطعات و براده های ریز و درشت فلزی به خرده قطعات نسوز و مواد آلیاژی را نیز برای استفاده مجدد به شکل بریکت در می آورند.

 

بریکت

 

نام دیگر بریکت ، خشته و خوش سوز است که معمولا به مواد سوختنی قالب گیری شده و فشرده گفته می شود. همچنین قطعات و براده های ریز و درشت فلزی ، خرده قطعات نسوز و مواد آلیاژی را نیز برای استفاده مجدد به شکل بریکت در می آورند. بریکت های سوختنی شامل بریکت زغال چوب (زغال فشرده)، بریکت های زغال سنگ و بریکت مواد گیاهی (بیوماس) است. بریکت آهن اسفنجی ، محصولی است که در بسیاری از واحدهای فولادسازی دنیا و همچنین در فرآیند بریکت سازی مورد استفاده قرار می گیرند. فرآیند بریکت سازی آهن اسفنجی به دو گروه بریکت ساز سرد و بریکت سازی گرم تقسیم می شود.

 

بریکت سازی سرد :

 

در فرآیند بریکت سازی سرد ، مواد ورودی در دمای محیط به ماشین بریکت سازی وارد می شود. در این فرآیند، با توجه به نوع مواد ورودی ماشین، دو نوع محصول شناخته شده است که عبارتند از:

بریکت نرمه آهن اسفنجی

بریکت سرد آهن و کربن (CBIC)

 

 

بریکت نرمه آهن اسفنجی

 

همانند هر صنعت دیگری، در صنعت فولادسازی نیز استفاده بهینه از مواد جانبی جایگاه ویژه ای دارد. در واحدهای احیای مستقیم مقداری نرمه آهن اسفنجی تولید می شوند که معمولا به دلیل ابعاد ریز یعنی کوچکتر از 6 میلی متر، شارژ مستقیم آنها به کوره فولادسازی موجب کاهش راندمان تولید و افزایش تلفات می شود. به این صورت بریکت سازی نرمه آهن اسفنجی و محصول آن به نام بریکت نرمه آهن اسفنجی (CBI) و به عنوان راهکاری مرسوم جهت استفاده بهینه مورد استفاده قرار می گیرد.

حجم تولید نرمه آهن اسفنجی در واحد احیای مستقیم محدود است؛ چیزی حدود 10% کمتر از حجم تولید واحد احیای مستقم، به همین ظرفیت واحد بریکت سازی از نرمه نیز محدودتر بوده و از این ماده در واحدهای فولادسازی مجاور احیای مستقیم استفاده می شود. به عبارتی دیگر این محصول به دلیل تولید محدود و خواص نه چندان مطلوب در مقایسه با سایر اعضای خانواده آهن اسفنجی به عنوان محصولی تجاری در بازارهای جهانی مطرح نبوده و نیست.

 

بریکت سرد آهن اسفنجی

 

تولید کننده های آهن اسنفجی سرد (CDRI) تعداد قابل توجهی از واحدهای احیای مستقیم موجود در دنیا را به خود اختصاص داده است. از خواص آهن اسفنجی می توان به سطح ویژه بالا، مقاومت پایین در مقابل اکسایش و سایش اشاره کرد. همچنین خاصیت مکانیکی ضعیف باعث می شود فرآیند ذخیره سازی و حمل و نقل با خطرات و چالش هایی همراه شود؛ به گونه ای که سازمان بین المللی دریانوردی (IMO) در این رابطه قوانین سختی را وضع نموده و به همین دلیل ذخیره سازی و حمل و نقل آهن اسفنجی امری پرهزینه و با ریسک بالا محسوب می شود.

CBIC محصولی است که در فرآیند بریکت سازی از آهن اسفنجی سرد تولید می شود و با توجه به خواص ذاتی آن مثل دانسیته و استحکام مکانیکی بالا و پایداری شیمیای قابل قبول به عنوان کالایی قابل ذخیره سازی و حمل در صنعت احیای مستقیم شناخته شده است.

ایران یکی از بزرگترین کشورهای تولید کننده آهن اسفنجی در دنیاست؛ تقریبا تمام واحدهای احیای مستقیم فعال در کشور، آهن اسفنجی سرد تولید می کنند.

 

بریکت سازی گرم :

 

بریکت گرم آهن اسفنجی (HBI) محصولی است که در فرآیند بریکت سازی از آهن اسفنجی گرم (HDRI) در دمای بیش از 650 درجه سانتی گراد تولید می شود. بریکت گرم جهت حمل و نقل آسان و ایمن آهن اسفنجی شناخته ترین محصول در سطح جهان است.

از ویژگی های بریکت گرم آهن اسفنجی می توان به سطح ویژه ی پایین به دانسیته و استحکام مکانیکی بالا و مقاومت مطلوب در برابر اکسیداسیون اشاره کرد که این ویژگی ها در حمل و نقل آسان مورد توجه است.

 

بازار بریکت :

 

بریکت از انواع مواد مختلف معدنی تولید می شود. دلیل استفاده از این مواد متنوع؛ استحکام مواد معدنی، مقاومت به خوردگی به ویژه در حمل و نقل در مسافت های طولانی ، سینتیک واکنش های شیمیای در اثر تماس بهتر ذرات به همدیگر، کم کردن اتلاف مواد اولیه مورد استفاده در فرآیندهای مختلف با تبدیل نرمه مواد معدنی به بریکت می باشد.

ماشین های بریکت ساز به گونه ای طراحی شده که فشاری با میزان مشخص با مواد معدنی وارد شده و بریکت تولید می شود این فشار توسط قالب های ایجاد شده بر روی غلتک های ماشین به وجود می آید. قبل از ورود مواد معدنی به ماشین بریکت ساز ممکن است تا مخلوطی از از چسب های مخصوص یا سایر مواد افزودنی به آن اضافه گردد.

 

 

 

 

بریکت اکسیژن زدا :

 

در فرآیند فولادسازی باید اکسیژن را به طور کامل حذف کرد زیرا در فرآیند تولید فولاد ترکیبات موجود در سنگ آهن حاوی اکسیژن اضافی است و باید این اکسیژن اضافی را از مقاطع فولادی آزاد کرد. یکی از موادی که با افزودن آن در فرآیند تولید فولاد می توان اکسیژن را به طور کامل از مقاطع جدا کرد آلومینیوم است، مشکلی که وجود دارد این است که آلومینیوم در فرآیند ذوب به خوبی نمی تواند ترکیبات شیمیایی را حفظ کند. قیمت بریکت اکسیژن زدا مناسب تر از شمش آلومینیوم می باشد.

 

مزایای بریکت اکسیژن زدا :

 

فولادسازان از این ماده جهت اکسیژن زدایی و سرباره سازی فولاد مذاب استفاده زیادی دارند.

بریکت اکسیژن زدا راندمان بیشتری نسبت به آلومینیوم دارد.

به دلیل عدم اکسیداسیون محیط نیز این ماده فروش بیشتری دارد.

بریک اکسیژن زدا قابلیت انحلال و هم وزن شدن مناسب با فولاد را دارا می باشد و کلیه خواص آلومینیوم را دارا می باشد.

بریکت اکسیژن زدا بازیسیته سرباره را بهبود می بخشد و موجب افزایش عمر خط سرباره می شود. بر خلاف آلومینیوم این ماده سریعا واکنش نمی دهد و میزان اکسیژن زدایی کمتر خواهد شد.

قیمت این محصول در مقایسه با آلومینیوم کمتر است پس بازدهی مناسب اقتصادی را نشان می دهد.

 

تولید بریکت :

 

با گسترش صنایع انرژی بر روند رو به افزایش تولید در کشور و همینطور گسترش ناوگان حمل و نقل دریای و ریلی ، نیاز به استفاده از ذغال سنگ برای تولید برق و صادرات به دیگر کشورها از جمله ترکیه این محصول در کشور روبه رشد می باشد.

یکی از نگرانی های زیست محیطی نرمه زغال سنگ تولید شده در فرآیند های مختلف تولید ذغال است که با جمع آوری نرمه و غبار تولید شده و مهار آن و همچنین تبدیل آن به بریکت توسط ماشین های بریکت زنی و بازیافت آن در صنایع مختلف این نگرانی ها برطرف شده و شاهد کاهش اثرات سوء زیست محیطی هستیم.

در تولید ذغال و آهن اسفنجی بخشی از آن به صورت نرمه تولید می گردد و به واسطه ی ایجاد مکش در محیط کوره قابل استفاده نمی باشد. لذا تبدیل آن به بریکت اجتناب ناپذیر است. در ذغال چیزی حدود 10-12 درصد از تولیدات و در آهن اسفنجی 10-15 درصد از تولیدات می باشد. که با توجه به ظرفیت تولیدات در کشور برای سرمایه گذاران فرصتی مناسب است.

نوشتن دیدگاه