ماسه های ریخته گری

ذرات ریز مواد معدنی که قطر دانه آنها از 0.05 تا 1 میلیمتر متغییر میباشد و جهت کاربرد در کوره های ریخته گری فراوری می شوند ماسه های ریخته گری نامیده می شوند . ماسه های مورد استفاده با توجه به کاربرد آن ها در دانه بندی های مختلف و با ترکیب شیمیایی و درجه دیرگدازی متفاوت تولید و به کار گرفته می شوند .

ماسه ها انواع مختلفی دارند و از نقطه نظرات مختلف در دسته بندی های متفاوتی می گنجند. در حالت کلی انواع ماسه از نظر منشا بدست آمدن در دو دسته ماسه طبیعی و مصنوعی قرار میگیرند، همچنین انواع ماسه از نظر شکل ظاهری شامل ماسه های گرد، ماسه های شبهه گرد، ماسه های گوشه دار و مخلوطی از هر سه دسته می باشد. اما مهمترین فاکتور مد نظر در ماسه های ریخته گری ترکیب شیمیایی مایه می باشد که ماسه های ریخته گری از نظر ترکیب شیمیایی شامل موارد ذیل می باشد.

ماسه سیلیسی ( SiO2 ) :

و در چدن ریزی معمولاً از ماسه سیلیسی مصنوعی استفاده می شود. این ماسه برای ریخته گری قطعات آهن و فولاد و فولاد آلیاژی مناسب نیست. بزرگترین مشکل ماسه های سیلیسی این است که سیلیس در دماهای مختلف، ساختارهای متفاوتی دارد که باعث شکست قالب می شود. مزیت ماسه سیلیسی ، وجود معادن زیاد و ارزانی آن است.

ماسه زیرکنیوم (ZrO2.SiO2) :

ماسه زیرکنیوم دارای دیرگدازی خوبی است و برای ریخته گری و ذوب فلزات با دمای ذوب بالا کاربرد دارد. زیر در طبیعت همراه با سیلیس است و غلظت زیر در ماسه بین 40 تا 50 درصد است. انبساط حرارتی ماسه های حاوی زیرکنیوم از ماسه سیلیسی پایینتر است و برای مواد قالب و آجر و بدنه کوره مناسب است. این ماسه دانسیته ای حدود 2 برابر ماسه سیلیسی دارد.

ماسه الوینی (سیلیکات های مضاعف آهن و منیزیم 2SiO2(Mg.Fe)) :

ماسه الوینی مناسب ریخته گری فولاد ساده و پر کربن و کم آلیاژ است. دیرگدازی این ماسه در مقایسه با ماسه سیلیسی بالاتر و در مقایسه با ماسه زیرکونی کمتر است همچنین انبساط حرارتی آن از ماسه سیلیسی کمتر و از ماسه زیرکونی بالاتر است.

ماسه کرومیتی ( FeO.Cr2O3 ) :

عمدتا بصورت ماسه رویه در تولید قطعات چدنی استفاده میشود. دیرگدازی بالایی دارد و هر چه اکسید کروم آن کمتر باشد بهتر است. اگر با چسب خاک رس ترکیب شود دارای انبساط حرارتی بالاتر از سیلیس و زیر است. یکی از مهمترین خواص این ماسه عدم تر شوندگی آن به وسیله فلزات مذاب است.

ماسه شاموتی (3Al2O3.SiO2) :

ماسه شاموتی برای ریخته گری فولاد آلیاژی و کم کربن مناسب است. این ماسه دیرگدازی مناسبی دارد وهر چه Al2O3 آن بیشتر باشد، بهتر است. از این ماسه در ریخته گری بصورت آجر و بدنه کوره استفاده می شود.