از زمانی که ویروس کرونا وارد ایران شد، بر تمام بخش های اقتصادی، خدماتی و اجتماعی تاثیر گذاشت، ولی این تاثیر بر بخش معدن بصورت پنهانی تاثیرات بیشتری گذاشت. معدن مخصوصا معادن زغال سنگ نقش مهمی در تولید محصولات داخلی دارند به حدی که بیشترین کاربرد را در فولادسازی ها دارند.

 

از زمانی که ویروس کرونا وارد ایران شد، بر تمام بخش های اقتصادی، خدماتی و اجتماعی تاثیر گذاشت، ولی این تاثیر بر بخش معدن بصورت پنهانی تاثیرات بیشتری گذاشت. معدن مخصوصا معادن زغال سنگ نقش مهمی در تولید محصولات داخلی دارند به حدی که بیشترین کاربرد را در فولادسازی ها دارند.

اکنون معادن زغال سنگ با شیوع کرونا، دچار تعطیلی طولانی مدت شده اند بطوریکه از سال گذشته تا اکنون تعطیلند و تولیدشان خیلی کم شده است.
در برخی از معادن به علت اینکه کار بصورت دست جمعی است و افراد بصورت گروهی کار می کنند، بطور مثال گروه 600 نفره وارد معدن می شوند. شرایط سختی برای کار کردن در معادن وجود دارد ولی موضوعی که جای سوال داد، چرا معادن جزو مشاغل در نظر گرفته نشده و شرایط کار مشخصی ندارند؟ حتی دستورالعمل بهداشتی برای آن تعریف نشده است. با تعطیلی معادن، تولید کشور به نصف می رسد که خبر از گرانی محصولات دارد زیرا بسیاری از کالاها از زغال سنگ بهره می برند.

 

گرانی محصولات ایرانی در آینده ای نه چندان دور


سعید صمدی دبیر انجمن زغال سنگ ایران گفت: کرونا تاثیر زیادی در معادن زغال سنگ گذاشته است به طوری که این معادن را از قبل عید تعطیل کرده و همچنان تعطیل مانده اند.
وی بیان کرد: کارگران برای کار در محیطهای تاریک و دربسته و در جمع زیادی از افراد حدودا 600 نفر باید کار کنند که با این شرایط بوجود آمده اصلا فاصله اجتماعی را نمی توان رعایت کرد، از اینرو معادن تعطیل شده اند. دبیر انجمن زغال سنگ ایران  تشریح کرد: نامه های متعددی برای فعالیت در معادن زغال سنگ زده ایم اما متاسفانه این معادن اصلا در لیست مشاغل پرخطر در نظر گرفته نشده اند و هیچ گونه تسهیلاتی نگرفته اند. حداقل می توانستند این معادن را جزو معادن آسیب دیده در نظر بگیرند اما این کار را نیز انجام نداده اند.

 

توانایی درآمد معدن برای بستن چاه‌های نفت/ بیمه‌ها هنوز معادن را جدی نمی‌گیرند


صمدی ادامه داد: تنها میزان ناچیزی  تسهیلات مالیاتی و بیمه بیکاری برای این کارگران در نظر گرفته اند که اصلا در برابر ضرر و زیانی که در پیش داریم ناچیز است. مدتی است که ویروس کرونا بخش قابل توجهی از کشور را تحت تاثیر قرار داده است. با توجه به اینکه این معادن با اشتغال چندین هزار نفری تولید کننده مواد اولیه صنایع فولاد و کُک سازی‌ها هستند، توقف تولید در این معادن بیش از این عملا باعث تعطیلی این صنایع به دلیل نبود مواد اولیه خواهد شد، بنابراین در این شرایط، تعطیلی معادن نمی‌تواند در دستور کار قرار گیرد.
رئیس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران گفت: کرونا باعث شده تولید زغال سنگ به شدت کاهش یابد که ضرر آن را ۲ ماه دیگر که انبارها نیز خالی خواهند شد، می بینیم. فولادسازی به شدت به زغال سنگ نیاز دارند که در آینده ای نه چندان دور دچار مشکلات زیادی خواهند شد. 
این مقام مسئول بیان کرد: در حال حاضر ۸۰ درصد زغال سنگ از منابع داخلی تامین می شوند که در سال گذشته حدود ۲ میلیون تن زغال سنگ تولید شد که این میزان نیاز کل کشور را می داد اما امسال نیز با کمبود جدی زغال سنگ مواجه خواهیم شد. پیش بینی می شود امسال تولید زغال سنگ با این رویه تعطیلی به نصف تولیدی سال گذشته نخواهد رسید.
صمدی گفت: زغال سنگ را به دلیل مراحل پیچیده ای که دارد نمی توان وارد کرد و قطعا این کمبود دامنه اقتصاد کشور را خواهد گرفت و با بحران جدی رو به رو خواهیم شد. 
وی افزود: بسیاری از معادن فعایت خود را آغاز نکرده اند که ضرر اقتصادی شدیدی خواهد داشت واگر معادن را با این شرایط فعال کنیم با انبوه زیادی از تلفات مواجه می شویم.

 

نقش معادن در حرکت توسعه اقتصاد


مهرداد اکبریان رییس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن ایران گفت:  معدن نقش زیادی در حوزه اقتصادی و تولیدی دارد. معادن زغال سنگ تاثیر زیادی در حرکت دیگر معادن در کشور دارند که هم اکنون با تعطیلی دچار آسیب های زیادی شده اند.
او بیان کرد: متاسفانه شیوع بیماری کرونا تاثیر زیادی در تعطیلی معادن گذاشت که امسال تقریبا نیمی از معادن زغال‌سنگ تعطیل شده  و با حجم زیادی از رکود مواجه خواهیم شد. این موضوع علاوه بر این بخش‌های مختلفی را تحت تاثیر قرار می‌دهد که یکی از آن‌ها نیز اشتغال خواهد بود.
 رییس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن ایران گفت: این نکته قابل ذکر است که برخی از آسیب هایی که به بخش معدن وارد شده حاصل تحریم‌های خارجی، خودتحریمی‌های ناشی از سوءمدیریت و عدم برنامه‌ریزی هوشمندانه است؛ زنجیره‌ای طولانی و تاثیرگذار که البته مانند دومینو تاثیر منفی هر یک از نقش‌آفرینان، دیگری را دچار آسیب می‌کند.
اکبریان  با بیان اینکه در حال حاضر تحریم‌های بین‌المللی موجب رکود بازار و اقتصاد کشور شده و در نتیجه تجار و سرمایه‌داران علاقه‌ای به سرمایه‌گذاری در سطوح مختلف ندارند، گفت: تحریم‌های خارجی در شکل کلان موجب ایجاد مشکلات جدی در نقل‌ و انتقال‌های مالی و در نتیجه عدم امکان دسترسی به تکنولوژی‌های جدید و روزآمد شده است. این موضوع در حالی است که صنعت معدن به طور جدی نیازمند دسترسی به تکنولوژی نوین و کارآمد است.
 رییس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن ایران با تاکید بر اینکه تولید استاندارد بالای محصولات معدنی به طور قطع نیازمند بهره‌مندی از امکانات کافی است که البته در سطوح دیگر صنایع نیز این موضوع مهم را باید پیگیری کرد، گفت: نباید از این نکته مهم به سادگی عبور کرد که فعالان بخش خصوصی همواره هشدار‌هایی جدی پیرامون مسائل اقتصادی در بخش‌های مختلف داده‌اند، اما مسوولان کماکان نسبت به این موضوع بی‌توجه بوده و آن طور که باید مسائل مطرح‌شده از سوی بخش خصوصی را مورد توجه و بررسی قرار نداده‌اند.
اکبریان با تاکید بر اینکه کشور در سطوح مختلف اقتصادی دچار مشکل است، گفت:  تا زمانی که مشکلات معدن و تعطیلی آن ها رفع نشود شاهد مشکلات اقتصادی زیادی خواهیم بود. در اقتصاد کشور با سیستمی مواجه هستیم که بر اساس برنامه‌ریزی و دانش پیش نمی‌رود و همیشه برنامه‌ریزی‌های عجولانه، بخشنامه‌های بی‌اعتبار و ناگهانی و نداشتن چشم‌اندازی روشن مصائب صنعت و اقتصاد کشور را دامن زده است.
واضح است که بخش قابل توجهی از آسیب های تولید کشور حاصل تحریم های بین المللی است، ولی بیشترین آسیب ممکن را بر تولید کشور نداشتن مدیریت مناسب و اندیشمندانه تحمیل کرده است، از این رو مسئولان باید به منظور برنامه ریزی های هوشمندانه قدم هایی جدی بردارند.