031 - 910 - 100 - 30 021 - 910 - 100 - 30
میلگرد ترمکس؛ فناوری نوین در صنعت فولاد
صنعت فولاد بهعنوان یکی از ارکان اصلی توسعه زیرساختهای عمرانی، همواره در حال پیشرفت و نوآوری است. یکی از مهمترین محصولات فولادی که نقش بسزایی در مقاومسازی سازهها دارد، میلگرد است. در این میان، میلگرد ترمکس بهعنوان نسل جدید میلگردهای فولادی، با بهرهگیری از فناوریهای حرارتی و مکانیکی، به مقاومت بالاتری در برابر فشار، ضربه و حرارت دست یافته است. در این مقاله، بهطور جامع به بررسی میلگرد ترمکس، مزایا، فرآیند تولید، کاربردها و تفاوت آن با میلگردهای معمولی خواهیم پرداخت.
میلگرد ترمکس (Thermex Rebar) نوعی میلگرد آجدار است که با استفاده از فرایند ترمومکانیکی تحت عملیات حرارتی خاصی قرار میگیرد. در این فرآیند، پس از نورد گرم میلگرد، بلافاصله آن را تحت پاشش آب قرار میدهند تا لایه سطحی آن به سرعت خنک و سخت شود. سپس میلگرد در دمای بالا باقیمانده به مرور خنک میشود تا مغز آن همچنان ساختار چکشخوار و شکلپذیر خود را حفظ کند.
این روش تولید باعث ایجاد ترکیبی از سختی سطحی و نرمی مغزی میشود که در نهایت، میلگردی با مقاومت بالا و شکلپذیری مطلوب در اختیار صنایع قرار میگیرد.
فرآیند تولید میلگرد ترمکس در چند مرحله انجام میشود:
1.نورد گرم: ابتدا شمش فولادی در کورههای مخصوص تا دمای حدود ۱۱۰۰ تا ۱۲۰۰ درجه سانتیگراد گرم شده و در قالبهای مشخص نورد میشود.
2.خنکسازی سریع سطحی: میلگرد داغ بلافاصله پس از خروج از خط نورد وارد تونلهای آبپاش (Quenching Box) میشود. این مرحله منجر به سرد شدن سریع سطح میلگرد میشود.
3.تبادل حرارت داخلی: گرمای درونی میلگرد به سطح منتقل شده و سطح نیمهسخت قبلی دوباره گرم میشود که باعث بهبود ساختار فولادی میگردد.
4.خنکسازی نهایی: در پایان، میلگرد در هوای آزاد خنک میشود و ساختار نهایی آن تشکیل میگردد.
میلگرد ترمکس به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد خود، مزایای متعددی نسبت به میلگردهای معمولی دارد. مهمترین مزایای آن عبارتاند از:
۱. مقاومت کششی و تسلیم بالا:
میلگردهای ترمکس دارای مقاومت تسلیم (Yield Strength) حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ مگاپاسکال هستند، که نسبت به میلگردهای معمولی بسیار بالاتر است.
۲. مقاومت عالی در برابر حرارت:
یکی از دلایل استفاده گسترده از میلگرد ترمکس در پروژههای ساختمانی، پایداری آن در برابر حرارتهای بالا و حتی آتشسوزی است. این ویژگی، ایمنی سازه را در برابر حوادث غیرمترقبه افزایش میدهد.
۳. شکلپذیری مناسب:
گرچه سطح میلگرد سخت شده است، مغز آن دارای نرمی و انعطافپذیری بالایی است. این ویژگی برای خمکاری و برشکاری در کارگاههای ساختمانی بسیار حیاتی است.
۴. مقاومت در برابر خوردگی:
در برخی از انواع میلگرد ترمکس، افزودنیهایی مانند کروم و مس بهکار رفته که خاصیت ضدزنگ ایجاد کرده و مقاومت در برابر خوردگی را بالا میبرد.
۵. صرفهجویی اقتصادی:
به دلیل مقاومت بالای این میلگرد، در بسیاری از پروژهها میتوان از میلگردهایی با قطر کمتر استفاده کرد که منجر به کاهش مصرف فولاد و هزینههای ساختوساز میشود.
میلگرد ترمکس در بسیاری از پروژههای عمرانی و صنعتی به کار گرفته میشود. برخی از مهمترین کاربردهای آن عبارتاند از:
1.ساختمانهای بلندمرتبه
2.پلها و سازههای فلزی سنگین
3.پروژههای زیربنایی مانند سدسازی، تونلسازی و خطوط راهآهن
4.اسکلت فلزی سازههای صنعتی
5.سازههای مقاوم در برابر زلزله و حریق
در بسیاری از مناطق زلزلهخیز، استفاده از میلگردهایی با خاصیت شکلپذیری و مقاومت بالا بسیار اهمیت دارد. میلگرد ترمکس با فراهم آوردن این دو ویژگی، به انتخاب اول مهندسان سازه در مناطق با ریسک بالا تبدیل شده است. همچنین در پروژههایی که با تأخیر در تکمیل مواجه میشوند، مقاومت این میلگرد در برابر شرایط محیطی باعث حفظ کیفیت آن برای زمانهای طولانی میگردد.
میلگرد ترمکس باید مطابق با استانداردهای ملی و بینالمللی تولید شود تا از نظر کیفیت و ایمنی مورد تأیید قرار گیرد. برخی از مهمترین استانداردها عبارتاند از:
1.IS 1786 (هند)
2.BS 4449 (بریتانیا)
3.ASTM A615 (آمریکا)
این استانداردها مشخصات مکانیکی، ترکیب شیمیایی و الزامات فرآیند تولید میلگرد را تعیین میکنند.
مقاومت سازه در برابر زلزله نیازمند استفاده از مصالحی است که علاوهبر مقاومت بالا، شکلپذیری مناسبی نیز داشته باشند. میلگرد ترمکس، با داشتن ساختار سخت در بیرون و نرم در داخل، بهخوبی میتواند نیروهای جانبی ناشی از زلزله را جذب کرده و از گسیختگی ناگهانی در المانهای سازهای جلوگیری کند.
بر اساس تحقیقات انجامشده، در مناطق زلزلهخیز مانند شمال و غرب ایران، سازههایی که در آنها از میلگرد ترمکس استفاده شده، عملکرد بهتری در برابر زلزله از خود نشان دادهاند. بنابراین این محصول، یک انتخاب استراتژیک در طراحیهای لرزهای محسوب میشود.
هنگام خرید میلگرد ترمکس، به نکات زیر توجه داشته باشید:
1.تأییدیه کیفیت و گواهی استاندارد محصول
2.آنالیز شیمیایی و خواص مکانیکی میلگرد
3.برند تولیدکننده و اعتبار کارخانه
4.تاریخ تولید و شرایط نگهداری
5.داشتن آج استاندارد برای چسبندگی بهتر با بتن
خوشبختانه در سالهای اخیر، چندین شرکت فولادی معتبر در ایران به تولید میلگرد ترمکس باکیفیت روی آوردهاند. کارخانههایی مانند فولاد خراسان، ذوبآهن اصفهان، فولاد البرز ایرانیان و فولاد شاهرود از جمله تولیدکنندگان داخلی این محصول هستند که با رعایت استانداردهای بینالمللی، میلگردهایی با کیفیت صادراتی تولید میکنند.
با توجه به کیفیت بالای میلگرد ترمکس ایرانی، این محصول در بازارهای خارجی بهویژه در کشورهای منطقه، آسیای مرکزی، عراق، ترکیه و حوزه خلیج فارس با استقبال مواجه شده است. صادرات میلگرد ترمکس نهتنها ارزآوری قابل توجهی برای کشور دارد، بلکه جایگاه ایران را در زنجیره تأمین فولاد منطقه تقویت میکند.
برای حفظ کیفیت میلگرد ترمکس تا زمان نصب، باید شرایط نگهداری مناسبی فراهم شود. مهمترین نکات در این زمینه عبارتاند از:
1.دور نگهداشتن میلگرد از رطوبت و آب باران
2.چیدن میلگردها روی پالتهای چوبی یا پایههای فلزی و عدم تماس مستقیم با زمین
3.پوشاندن میلگردها با پلاستیک یا برزنت در فضای باز
4.استفاده از رنگهای اپوکسی یا پوششهای ضدزنگ در صورت انبارداری بلندمدت
رعایت این نکات، بهویژه در پروژههای بزرگ که تا چند ماه بعد از تحویل نصب انجام نمیشود، از بروز زنگزدگی و افت خواص مکانیکی جلوگیری میکند.
در بازار جهانی فولاد، میلگرد ترمکس بهعنوان یک محصول مهندسیشده شناخته میشود. کشورهای صنعتی مانند آلمان، ژاپن و هند، استفاده از این نوع میلگرد را در پروژههای بزرگ الزام کردهاند. قیمت این محصول در بازارهای جهانی به کیفیت تولید، برند، استانداردهای رعایتشده و شرایط بازار بستگی دارد.
با توجه به توانایی ایران در تولید میلگرد ترمکس با کیفیت صادراتی، ورود گستردهتر به بازارهای بینالمللی میتواند درآمد قابلتوجهی برای شرکتهای تولیدکننده فولاد فراهم آورد. همچنین، حضور در نمایشگاههای بینالمللی فولاد و ارائه گواهینامههای فنی معتبر از مؤسسات بینالمللی میتواند به برندینگ صادراتی کمک کند.
میلگرد ترمکس با ویژگیهای برجستهای مانند مقاومت بالا، شکلپذیری مطلوب، پایداری حرارتی و اقتصادی بودن، به گزینهای ایدهآل برای پروژههای عمرانی تبدیل شده است. این میلگرد نهتنها نیازهای مهندسی روز را برآورده میسازد، بلکه در بلندمدت هزینههای نگهداری و تعمیرات سازهها را نیز کاهش میدهد. با گسترش تولید و صادرات این محصول، میتوان انتظار داشت که میلگرد ترمکس نقش پررنگتری در آینده صنعت فولاد ایران ایفا کند.