انواع گیربکس ها

گیربکس در زبان فارسی به معنی چرخ دنده است ، این چرخ دنده ها سر راه وسایل صنعتی قرار می گیرند که میتوان با کم و زیاد کردن نسبت توسط مکانیزم داخل گیربکس ، گشتاور مورد نظر دستگا....

 

 

گیربکس چیست ؟

 

گیربکس در زبان فارسی به معنی چرخ دنده است ، این چرخ دنده ها سر راه وسایل صنعتی قرار می گیرند که میتوان با کم و زیاد کردن نسبت توسط مکانیزم داخل گیربکس ، گشتاور مورد نظر دستگاه را به دست آورد .

گیربکس یک ماشین برای انتقال توان مکانیکی از یک منبع تولید توان به یک مصرف کننده و همچنین برآورده ساختن گشتاور و سرعت درونی مورد نیاز مصرف کننده به کار می رود .

گیربکس میان منبع توان و مصرف توان ، یک انعطاف پذیری ایجاد می کند .

ماشین های ساده وسایلی هستند که بدون تغییر در مقدار کار ، انجام آن را آسان می کنند این ماشین ها شامل : اهرم ها ، جرثقیل ها ، چرخ دنده ها ، قرقره ها و... هستند .

 

 

 

کار

هرگاه نقطه ای بر اثر نیرویی تغییر مکان دهد می گوییم کاری انجام شده است .

 

 

نیرو

نیرو یک هاملی است که باعث حرکت ، تغییر حرکت و تغییر فرم در اجسام می گردد.

 

 

گشتاور

نیرویی که بخواهد قطعه ای را حول محوری بچرخاند ، در آن قطعه تولید گشتاور می نماید .

 

 

 

 

گیربکس ها به دودسته تولید می شوند :

 

گیربکس های کاهنده

 

این گیربکس ها بین محرک و متحرک قرار می گیرند و دور مورد نیاز را تامین می کنند که در تیپ های مختلف ساخته می شوند .

 

 

گیربکس های افزاینده

 

در صنایع بالا دستی و پالایشگاهی نیاز به گیربکس های دور بالا می باشد .

 

 

 

اجزای تشکیل دهنده ی گیربکس

 

 

چرخ دنده ها

 

گیربکس ها اجزای متفاوتی دارند و اصلی ترین آنها چرخ دنده ها می باشد .

 

 

پوسته گیربکس

 

دنده ها درون پوسته گیربکس قرار می گیرند که جنس آنها از چدن ریخته گری شده است .

 

 

شافت های ورودی و خروجی

 

جنس این شافت ها از فولاد است .

 

 

بیرینگ

 

برای تحمل بار های محوری و شعاعی از شافت های گیربکس استفاده می شود .

 

 

نشت بند یا کاسه نمد

 

برای نگهداری روغن داخل پوسته از نشت بند استفاده می شود .

 

 

 

 

انواع گیربکس ها

 

 

گیربکس حلزونی

 

این نوع گیربکس ها از یک ماردون فولادی که سخت کاری پیوسته شده تشکیل شده است . این گیربکس ها از یک چرخ دنده حلزونی غالبا جنس برنز تولید می شوند .

به دلیل ساختار و زاویه ی خروجی در این گیربکس ها خرید و محبوبیت این گیربکس ها زیاد شده است . این گیر بکس ها در ساخت بالابر و آسانسور کاربرد زیادی دارند زیرا ایجاد گشتاور و راه اندازی نرم است .

از مزیت های این گیربکس ها میتوان به قابلیت نصب در هشت حالت متفاوت اشاره کرد ، که استفاده راحت ازاین گیربکس ها شده است .

 

 

 

گیربکس هلیکال

 

گیربکس های هلیکال شامل تعدادی چرخ دنده هستند که دارای ساخت مارپیچ یا هلیکال می باشند .

این نوع گیربکس ها از دسته چرخ دنده هایی هستند که ساده اند ولی امتداد پروفیل مورب نسبت به امتداد شفت می باشند .

در این گیربکس ها به علت کاستن صدا و درگیری نرم چرخ دنده ها در سیستم انتقال نیرو به کار می روند .

 

 

 

گیربکس آویز

 

گیربکس های آویز به دلیل قابلیت چند محور بودن توانایی ایجاد نسبت های تبدیل بالایی را دارند که به همین دلیل قابلیت ایجاد گشتاورهای بالایی را نیز دارند و در مواردی که نیاز به گشتاور های بالا و کارکرد به صورت دائک کار باشد ، همانند دستگاه های میکسر و یا سیستم های محرک خطی در جرثقیل های سقفی چند کاره انتخاب بسیارعالی است .

گیربکس های آویز همانند گیربکس های هلیکال ساختار چرخ دنده هایی با امتداد پروفیل مورب نسبت به امتداد شفت دارند تنها تفاوتشان در این است که دارای ساختار چند محوری به صورت موازی می باشند.

 

 

گیربکس کرانویل پینیون

 

گیربکس های کرانویل تشکیل شده است از تعدادی چرخ دنده هلیکال و دو چرخ دنده که قابلیت انتقال گشتاور در زاویه 90 درجه را ایجاد می کنند . به منظور انتقال نیرو در محور های متعامد و غیر متعامد و متنافر نیاز به سیستم درگیری دنده ها در دو سطح مورب بوده که توسط چرخ دنده های مخروطی مارپیچ تامین می گردد .

 در گیری پروفیل دنده های مخروطی مارپیچ به صورت همزمان بوده و عملکرد نرمی نسبت به دنده های مخروطی ساده دارند و می توانند گشتاورهای بالاتری را بدون ضربه و صدا به نرمی انتقال دهند .

 

 

 

گیربکس خورشیدی

 

امروزه در صنایع سبک و سنگین برای کاهش و یا افزایش دور در صورت بالا بودن نسبت تبدیل و توان های بسیار بالا در فضاهای محدود و راندمان بالای گیربکس ، از گیربکس خورشیدی استفاده می شوند .

چرخ دنده های خوشیدی با قابلیت استفاده در دورهای بالا و توان های بالا یکی از پرکاربرد ترین چرخ دنده ها در صنایع نوین معرفی شده اند این نوع چرخ دنده ها در دو نوع تک استیج و یا چند استیج طراحی و تولید می گردد . در این نوع گیربکس ها امکان به دست آوردن دورهای ایده آل در محدوده بین 5/0 تا 800 دور در دقیقه قابل دستیابی می باشد .

نسبت تبدیل در هر طبقه گیربکس بین 3 تا 7 متغیر است.