031 - 910 - 100 - 30 021 - 910 - 100 - 30
031 - 910 - 100 - 30 021 - 910 - 100 - 30
یکی از فرآیند های ماشین کاری که بسیار رایج است فرزکاری می باشد ، که در آن بر خلاف فرآیند تراشکاری قطعه ثابت است و یا حرکت خطی دارد .
سطح هایی که شیب ، تخت ، منحنی و انواع شیار ها را دارند با ماشین فرز تولید می شوند .
عملیات مختلفی با ماشین فرز انجام می شود که با آنها آشنا می شویم :
کف تراشی ، گونیا کاری ، پیشانی تراش ، بغل تراش ، پله تراش .
در همه ی دستگاه های فرز ، یک محور ( اسپیندل ) برای چرخاندن ابزار وجود دارد که بر مبنای راستای آن ماشین های فرز در سه گروه کلی طبقه بندی می شوند ماشین هایی که محور افقی دارند ، به آنها ماشین فرز افقی می گویند و ماشین هایی که محور عمودی دارند به آنها ماشین فرز عمودی می گویند و ماشین هایی که هم قابلیت محور افقی و هم قابلیت محور عمودی را دارند ، یونیورسال می گویند .
فرم تراشی
شیار تراشی
چرخ دنده زنی
شیار تراشی
کف تراشی
کله زنی
کره تراشی
چرخ دنده زنی
سوراخ کاری
فرم تراشی
پیشانی تراشی
شیار تراشی
کله زنی
کره تراشی
بغل تراشی
فرم تراشی
سوراخ کاری
پیشانی تراشی
همانطور که گفتیم دستگاه های عمومی فرز به سه نوع عمودی ، افقی ، یونیورسال تقسیم می شوند .
علاوه بر ماشین های مرز برای کار های خاص نمونه های متفاوتی از دستگاه های فرز ساخته شده اند که کاشین فرز مخصوص نام دارند .
ماشین فرز های دروازه ای
این نوع ماشین ها در تولیدات صنعتی و سری تراشی مورد استفاده قرار می گیرند .
کاربرد خاص این دستگاه ها فرزکاری قطعات بزرگ است .
قطعه کار اصلی بر روی میز مفید شده محکم شده و در هنگام عبور از دروازه سطوح فوقانی یا جانبی آن توسط تیغه های فرز ماشینکاری می شوند .
در این ماشین ها یک قطعه به عنوان الگو در نظر گرفته می شود و با کمک مکانیزم های مختلف حرکت تیغه ی فرز تنظیم شده و قطعه کار را مطابق قطعه الگو ماشین کاری می کنند . لازم است قطعه ای الگو با بالاترین دقت ساخته شود .
دستگاه های کپی تراش می توانند برای الگو برداری سه بعدی و دو بعدی یا هر دوی آنها طراحی شده باشند .
دستگاه های فرز یکی از پرکاربردترین ماشین ابزارهایی هستند که در صنعت مورد استفاده قرار می گیرند . علت رواج این دستگاه قابلیت آن در اجرای طیف وسیعی از فرآیندهای ماشینکاری است . بدیهی است که انجام فرآیندی همچون شیارتراشی یا چرخ دنده زنی ابزاری متفاوت با روتراشی یا رزوه زنی نیاز دارد و نقطه قوت ماشین های فرز وجود انواع متعددی از ابزارها برای کارکردهای مختلف است .
تیغه فرزهای غلطکی قابل استفاده در فرزهای افقی هستند و برای ماشینکاری سطوح تخت مورد استفاده قرار می گیرند . لبه های برشی در محیط این ابزار قرار گرفته و می توانند بصورت ساده ، موازی با محور چرخش ، یا مارپیچ باشند . بیشتر تیغه فرزهای غلتکی از دندانه های مارپیچی استفاده می کنند ، چرا که در این حالت نفوذ ابزار به قطعه کار آرام تر بوده و ضربه ی کمتری وارد می نماید . همچنین دندانه های مارپیچ می توانند با هدایت براده ، کیفیت ماشین کاری را بهبود بخشند.
تیغه فرزهای غلطکی برای فرزکاری سطوح تخت و فرآیندهای روتراشی و پرداخت مورد استفاده قرار می گیرند.
این تیغه ها عموما برای ماشینکاری سطوح صاف و پله ها در دستگاه های فرز عمودی مورد استفاده قرار می گیرند . به این ابزارها تیغه های پیشانی تراش نیز گفته می شود که شکلی مخروطی دارند و علاوه بر لبه های برنده ی قرار گرفته در محیط خود در سطح پایینی نیز شامل لبه های برنده هستند . ( پیشانی ابزار ) لبه های قرار گرفته در پیشانی ابزار منجر می شود این ابزار صافی سطح بیشتری نسبت به ابزارهایی با لبه های صرفا محیطی داشته باشد .
این ابزار برای پیشانی تراشی و پله تراشی مورد استفاده قرار می گیرد .
این تیغه ها یکی از پرکاربردترین و متنوع ترین ابزارهای مورد استفاده در دستگاه های فرز عمودی هستند . تیغه هایی با قطر کم و ظاهری شبیه مته که می توانند هم در محیط و هم در پیشانی خود لبه های برشی ساده یا مارپیچ داشته باشند . ظرافت این ابزار آن را گزینه ی مناسبی برای فرآیندهایی همچون شیارتراشی T شکل ، دم چلچله ای ، اره ای جای خار تراشی ، چرخنده تراشی ، پله تراشی ، پیشانی تراشی و … کرده است .
از سویی دیگر اندازه ی کوچک این تیغه عامل مهمی در کاهش هزینه ی ساخت این ابزار محسوب شده و باعث می شود متناسب با انواع فرآیندهای ماشینکاری ، جنس های مختلف قطعات و روش های مختلف نگهداری ابزار( غلاف ها ) با تیغه های مناسبی عرضه شوند ، در همین راستا تیغه فرزهای انگشتی برای مطابقت با غلاف ها و رابط های مختلف می توانند دنباله های استوانه ای یا مخروطی داشته باشند .
تیغه های دیسکی ( پولکی ) در فرزهای افقی و برای ایجاد برش روی قطعات ، شیارتراشی ، لبه تراشی و … مورد استفاده قرار می گیرند . برای ایجاد شیارهای عمیق یا برشکاری قطعات ضخیم لازم است تیغه های برشی طول زیادی داشته باشند ، به همین خاطر نسبت قطر به ضخامت این ابزارها زیاد است
این تیغه ها نوعی از تیغه فرزهای انگشتی ( برای فرزهای عمودی ) یا غلطکی ( برای فرزهای افقی ) هستند که لبه های برنده ی آن ها بصورت فرم دار ساخته شده و برای ایجاد شکل مشابه روی قطعه کار مورد استفاده قرار می گیرند . این تیغه ها نمونه های استاندارد و سفارشی متنوعی دارند . نمونه هایی از رایج ترین تیغه های فرم تراشی عبارتند از تیغه فرزهای مدولی برای ایجاد شیارهای چرخ دنده ، تیغه های چرخ زنجیر تراش ، میل دنده تراش (ایجاد شیارهای هزارخار ) ، رزوه
تیغه فرزهای زاویه تراش منطبق بر هر دو نوع فرز افقی و عمودی عرضه می شوند . لبه های برنده در این ابزار نسبت به محور آن زاویه داشته و می تواند برای ایجاد لبه های زاویه دار ، سطوح شیب دار ، شیارهای زاویه دار و همچنین ایجاد فرم هایی همچون نری یا مادگی دم چلچله ای ( نوعی شکل خاص است ) مورد استفاده قرار گیرد .
تیغه فرزهای زاویه تراش را می توان نوعی از تیغه های فرم دار در نظر گرفت ، با این حال به علت گستردگی استفاده از آن ها طبقه بندی جدایی برای آن ها در نظر گرفته شده است . تیغه های زاویه تراش همچون تیغه های فرم دار بصورت انگشتی برای فرزهای عمودی و غلتکی برای فرزهای افقی ساخته می شوند .
