آشنایی با فلزات واسطه

فلزات واسطه ویژگی هایی چون قابلیت شکل پذیری و چکش خواری دارند به همین دلیل در زمینه پزشکی ، ساخت و ساز و ... بسیار کاربرد دارند، لازم است بدانید فلزات واسطه....

 

 

فلزات واسطه ویژگی هایی چون قابلیت شکل پذیری و چکش خواری دارند به همین دلیل در زمینه پزشکی ، ساخت و ساز و ... بسیار کاربرد دارند، لازم است بدانید فلزات واسطه بسیار متنوع هستند .

در ادامه ی این مقاله با همه ی این عناصر آشنا می شویم .

بین فلزات واسطه نیکل ، آهن و کبالت قادر به تولید میدان مغناطیسی می باشند .

فلزات واسطه شامل 38 عنصر در جدول هستند که در گروه 3 تا 12 قرار دارند .

همانطور که گفته شد فلزات واسطه چکش خوار و شکل پذیر هستند و شکل آن ها درخشان است ، این عناصر رسانای خوبی برای برق و گرما نیز هستند .

فلزات واسطه شامل : نقره ، ان انیوم ، پالادیم ، دارمستادیوم ، رودیم ، مایتمزیم ، روتنیم ، هاسیم ، تکنیتیوم ، بوهریم، مولبیدن ، سیبورگیوم ، نیوبیم، دوبنیم ، زیوکونیم ، رادرفوردیم ، اتیریم ، رنیم ، جیوه ، روی ، طلا ، مس ، پلاتین ، نیکل ، ایدیدیم ، کبالت ، اسمیم ، آهن ، رنیم ، منگنز ، تنگستن ، کروم ، .. ، وانادیوم ، هافنیم ، کادمیوم و اسکاندیم هستند که از ساختن میخ تا هواپیما از همه ی این فلزات استفاده می شود.

 

 

اسکاندیم

 

اسکاندیم 25 بخش در میلیون از زمین را تشکیل می دهد، این فلز در صنعت ساخت تلویزیون کاربرد دارد و به منظور آنالیز نمونه های نفت خام استفاد می شود.

اسکاندیم در صنایع شیمیایی برای تولید اسید سولفوریک  کاربرد دارد .

 

 

 

 

منگنز

 

منگنز سومین  عنصر فراوان در جهان است منگنز بیشتر در کف اقیانوس ها یافت می شود و برای تولید فولاد بسیار کاربرد دارد. منگنز برای ساخت دستگاه های الکترونیکی به دلیل مقاومت در دمای پایین نیز کاربرد دارد .

از کاربردهای دیگر منگنز به ساخت باطری های خشک ، تولید شیشه و آجر و تولید آهن رباهایی که در تلویزیون به کار می رود اشاره کرد .

 

 

 

 

آهن

 

آهن فراوان ترین فلز واسطه در جهان است ، همانطور که می دانید از آهن در صنعت های مختلف بسیار استفاده می شود . آهن یک آلیاژ است که برای تولید مواد ساختمانی ، وسایل نقلیه ، ابزارها ، مواد آرایشی ، کودها ، رنگ ها و .. از آن استفاده می شود.

آهن یک کاتالیزور هنگام تولید آمونیاک مورد استفاده قرار می گیرد . آهن عنصری بسیار مهم در بدن حیوانات و انسان ها است .

 

 

 

 

وانادیوم

 

وانادیوم یکی دیگر از عناصر فراوانی است که بیش از 60 ماده معدنی یافت می شود .

این محصول به عنوان یک محصول برای تولید اورانیوم و نفت خام یافت می شود . وانادیوم در ایجاد آلیاژهای فولاد که قوی تر و مقاوم تر به فرسایش و خوردگی هستند اهمیت داشته است .

 

 

 

 

مس

 

مس یک عنصر بسیار مهم از نظر سیستم های الکتریکی است که در ساخت سیم های مسی استفاده می شود .

در ساخت سکه های ارز در بسیاری از کشورها استفاده می شود 

مس در ساخت میله های سبک ، سیستم های حرارت دهی و خنک کنندگی و ... کاربرد دارد .

از کاربردهای مس می توان به ساخت لوله های آب ، ظروف ، آشپزخانه و نجاری ها اشاره کرد .

مس یک عنصر چکش خوار و غیر واکنش پذیر با آب است .

 

 

 

 

نیکل

 

بیشتر تولید نیکل جهان مربوط  به دهانه عظیم شهاب سنگ موجود در کانادا است .

نیکل در فرایند تولید روغن‌های گیاهی و مارگارین نیز استفاده می‌شود . این فلز در آزمایشگاه‌های شیمی و صنایع سراسر جهان نیز کاربرد دارد .
 

 

 

 

 

کبالت

 

این عنصر نسبتاً کمیاب است .

کبالت در درجه اول در ساخت سرامیک و صنایع رنگ به منظور ایجاد رنگ‌های آبی استفاده می‌شود .

کبالت در ساخت آلیاژهاى سخت برای ساختن موتورهاى پیستونى نیز کاربرد دارد .

لازم است بدانید کبالت در ساخت توربین‌های گازی استفاده می‌شود .

آلیاژهای منگنز مانند فولاد آلنیکو با کمک کبالت تولید می‌شود .
 

 

 

 

روی

 

سالانه بیشتر از 6 میلیون روی در کشور تولید می شود ، فلز روی برای پوشش دادن فلزات مختلف جهت حفاظت از خوردگی و زنگ زدگی مورد استفاده قرار می‌گیرد .

 

از کاربرد های فلز روی میتوان به تولید باطری ‌ها ، مورد استفاده در ریخته گری نیز کاربرد دارد و یک جزء مهم از آلیاژهای برنج می‌باشد.

اکسید روی در تولید منسوجات ، رنگ‌ها و محصولات پلاستیکی نیز استفاده می‌شود.

روی سولفید در ساخت تلویزیون‌ها ، ساعت‌ها و لامپ‌های با نور فلورسنت نیز استفاده می‌شود .

بدن انسان از عنصر روی به منظور التیام زخم‌ها و ذخیره سازی انسولین درون پانکراس استفاده می‌کند.
 

 

 

 

 

نقره

 

نقره رسانای بسیار خوب الکتریسیته است  و در هنگام قرار گیری در معرض هوا یا آب خورده نمی‌شود .

این فلز برای ساخت جواهرات و اتصالات الکتریکی به ویژه هنگامی ‌که با مس ترکیب می‌شود ، مناسب می‌باشد . نقره فلزی بسیار مهم در فرایند تولید عکس بوده و در باطری‌های کادمیومی نیز یافت می‌شود.
 

 

 

 

 

طلا

 

هر کسی می‌داند که طلا فلزی بسیار باارزش و گران قیمت می‌باشد. همانند نقره ، فلز طلا نیز در معرض آب و هوا دچار خوردگی نمی‌شود و رسانای خوبی از الکترسیته می‌باشد .

طلا در ساخت تراشه‌های کامپیوتر ، سیم‌ها ، اتصالات الکتریکی و جواهرات مورد استفاده قرار می‌گیرد .

برخی از ایزوتوپ‌های رادیواکتیو طلا نیز به عنوان ایمپلنت در درمان برخی سرطان‌های خاص استفاده می‌شود.
 

 

 

 

 

پلاتین

 

در گذشته اکثر معدن چیان هنگامی ‌که در جستجوی طلا بودند به پلاتین می ‌رسیدند .

 

پلاتین معمولاً فلزی گران‌تر و مفیدتر از طلا است .

 

برای کدر نشدن جواهرات و ماندگاری رنگ آنها از لاتین استفاده می شود .

 

کاربرد های دیگر پلاتین شامل : ساخت سلول‌های سوخت و نیتریک اسید استفاده می‌شود

همچنین پلاتین در تولید دماسنج‌ها و موتورهای موشک به واسطه توانایی آن‌ها به مقاومت به دماهای بالا استفاده می‌شود .

 

لازم است بدانید پلاتین می‌تواند در داروخانه‌ها و در پزشکی نیز جهت تولید داروهای ضدسرطان و تجهیزات جراحی یافت شود .
 

 

 

 

 

کادمیوم

 

اگرچه کادمیوم فلز می‌باشد ، اما به اندازه‌ای نرم است که می‌توان به راحتی آن را با چاقو برش داد.

 

کادمیوم فلزی سفید مایل به نقره‌ای است که در آبکاری فلزات به منظور حفاظت آن‌ها از خوردگی و زنگ زدگی استفاده می‌شود.

 

کادمیوم یک جزء مهم در میله‌های کنترل کارخانه‌های هسته‌ای به واسطه‌ی ماهیت سریع آن‌ در جذب نوترون‌ها در طول فرایند همجوشی هسته‌ای به شمار می‌رود.
 

 

 

 

 

جیوه

 

تنها فلز واسطه‌ای که در دمای اتاق به حالت مایع باقی می‌ماند ، جیوه است.

جیوه عنصری است که در ساخت دماسنج‌ها و همچنین بسیاری از دستگاه‌های اندازه گیری مانند فشارسنج‌ها، هیدرومترها و پیرومترها نیز کاربرد دارد.

 

 

 

 

تیتانیم، زیوکونیم و هافنیم

 

تیتانیم نهمین عنصر فراوان موجود بر روی زمین و دومین فلز واسطه می‌باشد .

تیتانیم یکی از قوی ‌ترین و سبک‌ ترین فلزاتی است که توسط بشر تابه حال شناخته شده است.

 

تیتانیم در ساخت لوله‌هایی که بخشی از ایستگاه‌های برق هسته‌ای هستند کاربرد دارد. ترکیبات این فلز در تولید رنگ سفید در سراسر جهان استفاده می‌شود.
 
زیوکونیم و هافنیم همیشه با هم یافت می‌شوند در حالی‌که زیرکونیم برای ساخت آهنرباهای ابررسانا ، نیروگاه‌های برق هسته‌ای ، پوشش‌های کوره و دیگ و لوسیون‌های مختلف استفاده می‌شود .

 

هافنیم در ساخت لامپ‌های رشته‌ای و انواع الکترودها کاربرد دارد.
 

 

 

 

 

کروم و تنگستن

 

حدود 96 درصد از کروم جهان از بخش‌هایی از شوروی سابق، آفریقای جنوبی و فیلیپین حاصل می‌گردد .

 

این فلز معمولاً در فرایند آبکاری برای فرایندهای حفاظت و زینتی نیز استفاده می شود.

 

از کروم برای تقویت فولاد و تولید شیشه‌های رنگی نیز استفاده می‌شود .

 

 تنگستن نیز به منظور تقویت فولاد و ایجاد مقاومت در برابر حرارت عمدتاً به دلیل این که دارای نقطه ذوب بالایی است ، کاربرد دارد. این عنصر در ساخت لامپ‌های نوری ، موشک و کوره نیز مهم است .
 

 

 

 

 

ایریدیم و اسمیم

 

هر دو عنصر به عنوان محصولات جانبی هنگامی که پلاتین از سنگ معدن استخراج می‌شد ، کشف شدند.

 

ایریدیم عمدتاً به منظور ساخت کریستال‌های لیزر با درجه حرارت بالا و شمش‌های پلاتین ایریدیم مورد استفاده به عنوان اندازه گیری استاندارد یک کیلوگرم ، استفاده می‌ شود.
 
اسمیم فلز سختی است که به سایش و پاره شدن مقاوم می‌باشد . قبل از تنگستن ، اسمیم به عنوان رشته در لامپ‌های نوری مورد استفاده قرار می‌گرفت .

از فلز اسمیم در ابزارهای الکتریکی ، سوزن‌های گرامافون و نوک قلم‌های خودنویس استفاده می‌شود.
 

 

 

 

 

پالادیم و رودیم

 

تقریباً همزمان با کشف اسمیم دو فلز گذرای دیگر نیز کشف شد .

 

پالادیم در درجه اول در صنعت جواهر سازی به دلیل مقاومت بسیار خوب آن در مقابل کدر شدن استفاده می‌شود ، پالادیم هنگامی‌که با طلای زرد ترکیب می‌گردد تشکیل طلای سفید می‌دهد.

این عنصر در استخراج هیدروژن نیز استفاده می‌شود چون بیش از 900 برابر حجم خود می‌تواند هیدروژن را جذب کند .
 

 

 

 

 

نیوبیم و تانتال

 

نیوبیم عنصری است که ظاهری مشابه با فولاد دارد  این فلز واسطه برای تولید دستگاه ‌های الکترونیکی ، آلیاژها و جواهرات مناسب است .
 
تانتال کمیاب ‌ترین فلز است . این فلز مقاومت بالایی به خوردگی شیمیایی دارد بنابراین ، در ساخت مخازن‌ها و دستگاه‌های جراحی استفاده می‌شود.
 
برخی از این فلزات واسطه در تولید شیشه‌های رنگی و کاربردهای شیمیایی مانند خالص سازی نفت خام استفاده می‌شوند .