031 - 910 - 100 - 30 021 - 910 - 100 - 30
به آسیب ، خسارات ، هزینه های هنگفت و بسیار بالای ناشی از تعمیرات و مرمت ساختمان ها که به منظور سود دهی و افزایش استقامت سازه در مقابل حوادث غیر مترقبه صورت میگیرد ، سبک سازی ساختمان میگویند .
در زما های گذشته ساختمان ها را با معمولا با مصالحی از جمله آجر ، سنگ ، خشت و ... میساختند . این مصالح ساختمانی در برابر سرما ، گرما ، رطوبت و ... مقاومت نسبی بسیار خوبی داشتند اما در برابر عوامل بیرونی مثل باد ، سیل و زلزله بسیار ناپایدار بودند و در صورت وقوع این حوادث ، خسارات جانی و مالی غیرقابل جبرانی ایجاد میشد .
از همین رو با پیشرفت علم مصالح ساختمانی پدیدار گشت که هم از وزن کمتری نسبت به مصالح ابتدایی برخوردار بودند و هم در هنگام وقوع حوادث ، خسارات کمتری به جا میگذاشتند . در ادامه ی این مقاله به بررسی کامل این مصالح میپردازیم .
به طور کلی دو راه کلی و اساسی برای سبک سازی ساختمان ها ارائه میشود :
اولین راه استفاده از نقشه های ساختمانی است که کمترین مصالح ساختمانی در آن استفاده شود و همچنین کمترین تعداد ستون در آن تعبیه شده باشد .
دومین راه عبارت است از استفاده از مصالح ساختمانی که موجب سبک شدن ساختمان میشوند که این مصالح به سه دسته مصالح سبک سازه ای ، مصالح سبک غیر سازه ای و سیستم ها دسته بندی میشوند که حال برخی از آن ها را با یکدیگر بررسی میکنیم .
اسکلت های بتنی متشکل از شبکه ای از میلگرد و بتن است . برای سبک کردن اسکلت ساختمان میتوان از بتن های سبک استفاه کرد که بتن سبک به سه دسته بتن اسفنجی ، سبک دانه و ریز دانه تقسیم بندی میشود . این نوع بتن به دلیل داشتن وزن نسبتا سبک و دانه بندی ریز و حالت اسفنجی بودن ، سبب کاهش وزن اسکلت ساختمان و در نتیجه کاهش وزن کلی ساختمان میشود .
بیشترین وزن ساختمان را اسکلت ساختمان تشکیل میشود . به همین دلیل انتخاب نوع اسکلت ساختمان بیشترین تاثیر را در وزن ساختمان دارد . یکی از انواع اسکلت ها که سبب کاهش محسوس وزن ساختمان میشود ، اسکلت های ال اس اف است . این نوع اسکلت علاوه بر وزن پایین ، دارای قیمت پایین تری نسبت به سایر اسکلت ها هشتند و سرعت اجرای آن ها بالا است .
اسکلت فلزی اس ال اف نوعی اسکلت است که از ورق های گالوانیزه ساخته شده است که این ورق ها با استفاده از نورد سرد و بدون حرارت شکل داده شده اند و پس از شکل دادن ، سطح آن ها با یک لایه زینک پوشش میدهند . این نوع اسکلت دارای مقاومت و استحکام بسیار بالایی میباشند . همچنین وزن این اسکلت ها بسیار کم است . این نوع اسکلت با متصل کردن تمام قسمت های ساختمان به یکدیگر ، مقاومت ساختمان را در برابر زلزله تا حد قابل توجهی افزایش میدهند .
نمای ساختمان ها یکی دیگر از عواملی است که پس از اسکلت ساختمان ها میتواند تاثیر بسیار زیادی در وزن ساختمان داشته باشد . استفاده از مصالح ساختمانی از قبیل آجر ، سنگ و سیمان سبب افزایش وزن ساختمان میشود . برای کاهش وزن ساختمان میتوان از نماهایی با ماهیت فوم استفاده کرد .
ساختارهای پیش ساخته ساختارهایی هستند که بدون نیاز به هیچ قالب و واسطه ای بر روی فونداسیون ها اجرا میشوند . برای استفاده از این ساختارها ، باید سطح فونداسیون کاملا صاف و بدون هیچگونه انحراف و انحنایی باشد . استفاده از این ساختارها سبب بالا رفتن کیفیت سازه و استانداردهای ساخت و ساز میشود .
یکی از عوامل بسیار مهم در سبک سازی ساختمان ها ، کاهش وزن تیغه های باربر در ساختمان ها میباشد . مصالح ساختمانی صنعتی از قبیل ساندویچ پانل ها سبب کاهش وزن تیغه های باربر میشوند . مزایای این نوع مصالح سبب شده است تا از این مصالح در ساختمان های امروزی بسیار استفاده کنند .
یکی دیگر از روش های اساسی که سبب سبک شدن ساختمان ها میشود ، چیدمان مناسب ستون ها است . حذف ستون های اضافی کمک به سزایی برای سبک سازی ساختمان ها میکند .
نکته ی بسیار حائز اهمیت در چیدمان مناسب ستون ها این است که ستون ها را به مرکز جرم به منظور پایین آوردن پیچش سازه و همچنین مرکز سختی ، تا حد امکان نزدیک کنیم .
مهندسین و متخصصین از شیوه ها و تکنولوژی های جدیدی برای سبک سازی ساختمان ها استفاده میکنند که مهمترین این شیوه ها عبارتند از :
1.ایجاد تغییر و جابجایی های لازم در هندسه ساختمان
2.چیدمان صحیح و دقیق المان ها
3.کاهش میزان بارهای ثقلی و بارهای ضربه ای به ساختمان وارد میشود
4.انتخاب درست و اصولی مواد اولیه ساخت و ساز در هنگام طراحی سازه ها
5.ارزیابی و بررسی دقیق منطقه جغرافیایی ساختمان