سنگ مولیبدن در سال 1778 و توسط یک داشمند سوئدی کشف شد. عنصر مولیبدن کاربرد های فراوانی دارد. اگر چه این عنصر به صورت آزاد در طبیعت وجود ندارد و تنها به صورت کانی مولیبدنیت در طبیعت پیدا می شود، اما برای تغذیه گیاهان بسیار مفید است. رنگ سنگ مولیبدن سفید مایل به خاکستری است. سال ها تنها در آزمایشگاه از مولیبدن استفاده می شد؛ اما در جنگ جهانی اول با افزودن مولیبدن به فولاد موفق به تولید فولاد هایی شدند که در برابر حرارت بالا مقاومت داشتند و در قسمت هایی مانند موتور هواپیما و زره پوش ها مورد استفاده قرار می گرفتند. برای استخراج سنگ مولیبدن ابتدا این ماده معدنی که با سولفور ترکیب شده است را به صورت پر عیار شده در می آورند. چرا که سنگ معدنی مولیبدن در ماشین های فلوتاسیون به راحتی تغلیظ می شود. پس از انجام این کار این ماده معدنی را در کارگاه های متالورژی و در ماشین های تشویه مکانیکی تشویه می کنند و سولفور آن را به صورت اکسیدان در می آورند. فرایند استخراج سنگ مولیبدن پیچیده است، اما در نهایت مولیبدن به عنوان یک فلز آلیاژی برای مقاوم کردن فولاد ها، ابر آلیاژ ها، آهن های ریخته گری، ابزار ها و ... در برابر زنگ زدگی استفاده می شود.
مشخصات سنگ مولیبدن
عنصر مولیبدن دارای نماد شیمیایی MO در جدول تناوبی است و عدد اتمی آن 42 است. سنگ آن به صورت سفید مایل به خاکستری یا نقره‌ای است. وزن مخصوص مولیبدن 10 /22 گرم بر سانتی متر مکعب است. نقطه ذوب بسیار بالایی در بین عناصر دارد. نقطه جوش مولیبدن 4612 درجه سانتی گراد است. نقطه ذوب 2617 درجه سانتی گراد است. مولیبدن در حالت پودری به رنگ خاکستری تیره است. این عنصر اشتعال پذیری بسیار بالایی دارد و به صورت آزاد در طبیعت یافت نمی شود. در حال حاضر در کشور ایران استخراج مولیبدن از معدن مس سرچشمه به حالت سولفور مولیبدن است. فرمول شیمیایی کانی آن MOS2 (مولیبدنیت) است. کشورهایی نظیر چین، کانادا، روسیه، ایالات متحده و شیلی ذخایر عظیم مولیبدنیوم دنیا را در خود دارند.
ترکیبات سنگ مولیبدن
نام مولیبدن گرفته شده از کلمه یونانی مولیبدوس به معنای شبیه سرب است. درگذشت سنگ مولیبدن با سنگ معدن سرب اشتباه گرفته می شد؛ اما پس از کشف آن توسط ویلیام شیله، نام علمی آن تغییر کرد. سنگ مولیبدن پنجاه و چهارمین عنصر در پوسته زمین است و به حالت های مختلف اکسیداسیون در مواد معدنی موجود است. به عنوان مثال در ترکیباتی نظیر MOS2 یا در کانی مولیبدنیت، در ترکیب PBMOO4 در کانی ولفنیت و همچنین CAMOO4 در کانی پوولیت، FE MOP 12.8H2O کانی فری مولیبدیت، MOO3 مولیبدیت و آکروماتیت، چیلاژیت، بلونزیت، ایلسمانیت، ائوسیت، ژوردیسیت، کواک ونییت، لیند گرنیت و پانریت موجود است. عنصر مولیبدن ضریب انبساط حرارتی بسیار پایینی را دارد و ترکیبات آن قابلیت حلالیت در آب را ندارند. عنصر مولیبدن به صورت پودر، ورق های فشرده، ورقه های شکل پذیر، میله و به حالت بلور های بزرگ منفرد نیز در دسترس هستند. به خاطر اینکه چگالی و وزن عنصر مولیبدن از فلز تنگستن پایین تر است، برای استفاده در آلیاژ های فولادی جایگزین مناسبی برای تنگستن محسوب می شود. به دلیل داشتن ویژگی های زیادی که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد، مولیبدن مصرف بسیاری در صنعت متالوژی دارد.
- عنصر مولیبدن به راحتی در هوا اکسید نمی شود.
- در حالت فیزیکی و در دمای 25 درجه سلسیوس با فشار یک اتمسفر جامد است.
- یون های مولیبدن جزء اکسید های اسیدی قوی محسوب می شوند.
- نیمه عمر ایزوتوپ های مولیبدن به صورت تقریبی 11 تا 117 برابر با 150 نانو ثانیه است. با توجه به ویژگی هایی که عنوان کردیم، فلز مولیبدن کاربرد های زیادی در صنایع دارد و برای ساخت آلیاژ های فولادی مقاوم مورد استفاده قرار می گیرد.
- از مولیبدن به عنوان کاتالیزور نیز استفاده می شود.
- در صنایع شیشه سازی، ساخت ورق استیل، صنعت الکترونیک و تامین مواد مغذی برای رشد گیاهان از این عنصر استفاده می شود.
روش های ارسال کالا
قوانین و مقررات
مشاوره رایگان خرید
شیوه های پرداخت
حریم خصوصی